Polska kolej posiada długą historię. Początki sięgają 1942 roku kiedy to została otwarta linia między pomiędzy Wrocławiem a Oławą. W okresie zaborów kolej była intensywnie rozbudowywana, co przyczyniło się do rozwoju gospodarczego i społecznego. Z obecnego stanu sieci, większość została wybudowana jeszcze przed II Wojną Światową.
Polska ma rozbudowaną sieć kolejową. Długość sieci kolejowej ogółem, na początek 2024 roku wyniosła prawie 20 tys. km. Linie zelektryfikowane to około 62%. Na sieci kolejowej znajdują się 1 343 stacje kolejowe, w tym 398 stacji węzłowych oraz 650 czynnych dworców kolejowych na rok 2024.
W 2023 r. transportem kolejowym przewieziono ogółem 229,9 mln ton ładunków oraz około 373,7 mln pasażerów.
Polska sieć kolejowa posiada linie o znaczeniu lokalnym i państwowym. Linie o znaczeniu państwowym stanowią 70% wszystkich linii w Polsce, co stanowi ponad 13 tyś. km. Wykaz linii kolejowych o znaczeniu państwowym określa Rozporządzenie Rady Ministrów. Linie takie mają charakter strategiczny dla wielu obszarów funkcjonowania Państwa.
Większości linii kolejowych zarządzana jest przez przedsiębiorstwo PKP Polskie Linie Kolejowe należące do państwowych Polskich Kolei Państwowych.
Mapa kolejowa Polski ukazuje nierówne rozmieszczenie sieci kolejowej, co pokazuje mapa kolejowa polski powyżej. Największe zagęszczenie sieci występuje w południowej części kraju, a najmniejsze na północnym wschodzie. Co jest uwarunkowane zarówno historią jak i ekonomią. Najwięcej linii występuje w woj. śląskim, który w przeszłości należał do Prus oraz posiadał dosyć silnie rozwiniętą gospodarkę. Pod zaborem rosyjskim, rozwijanie sieci kolejowej, nie było priorytetem.
Od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej w 2004 r. następuje szybka modernizacja linii kolejowych w Polsce. Dzieje się to dzięki funduszom europejskim oraz środków budżetowych.
Polska posiada plan rozwoju polskiej sieci kolejowej. Celem planu jest modernizacja i rozbudowa infrastruktury kolejowej, zwiększenie konkurencyjności transportu kolejowego oraz poprawa jakości usług dla pasażerów i przewoźników towarowych. Kierunki rozwoju obejmują następujące punkty.
Modernizację istniejącej infrastruktury: Przebudowa i remonty linii kolejowych, mostów, tuneli oraz dworców, aby dostosować je do współczesnych standardów bezpieczeństwa i komfortu.
Rozwój kolei dużych prędkości: Budowa nowych linii kolejowych przeznaczonych dla pociągów dużych prędkości (PDP), co skróci czas podróży między głównymi miastami Polski.
Elektryfikacja i cyfryzacja: Wdrażanie nowoczesnych systemów zarządzania ruchem kolejowym, takich jak ERTMS (Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym), oraz elektryfikacja linii niezelektryfikowanych.
Integracja transportu: Lepsze połączenie transportu kolejowego z innymi rodzajami transportu (autobusowym, tramwajowym, rowerowym) w celu stworzenia spójnego systemu transportowego.
Poprawa dostępności: Zwiększenie liczby połączeń regionalnych i międzymiastowych, szczególnie w mniejszych miejscowościach, aby kolej stała się bardziej dostępna dla wszystkich mieszkańców.
Zrównoważony rozwój: Wspieranie ekologicznych rozwiązań w transporcie kolejowym, co przyczyni się do redukcji emisji CO2 i innych zanieczyszczeń.
Inwestycje w tabor: Modernizacja i zakup nowoczesnych pociągów, zarówno pasażerskich, jak i towarowych, aby zwiększyć komfort podróży i efektywność przewozów.
Współpraca międzynarodowa: Rozwój połączeń transgranicznych i integracja z europejską siecią kolejową, co ułatwi transport towarów i pasażerów między krajami UE.
Dziękujemy za odwiedzenie strony